Over Samos

Sinds maart 2019 is de hulpverlening van CRR uitgebreid naar het eiland Samos. Samos is na Lesbos en Chios het grootste Noord-Egeïsche eiland. Witte zandstranden, schilderachtige dorpjes en pittoreske en gezellige vissershaventjes kenmerken dit Griekse eiland. Het heeft een mooie natuur, een mild klimaat, is van archeologisch belang voor Griekenland en is een toeristische trekpleister. Absoluut een prachteiland! 

Sinds juni 2021 is er altijd een vrijwilligersteam werkzaam op Samos. De vluchtelingen woonden voorheen in een tentenkamp dat grensde aan de hoofdstad Vathy waar de ratten over je voeten liepen, de tenten niet winterbestendig waren en er geen basisvoorzieningen waren. CRR mocht meehelpen van het oude kamp Vathy naar het nieuwe kamp Zervou dat hoger gelegen, en op 1,5 uur loopafstand van de hoofdstad ligt. Hieronder zie je een korte samenvatting van een aantal werkzaamheden die we in het kamp mogen doen.

Library              

In de kleine bibliotheek is er mogelijkheid om boeken te lenen en is een kleine studeer omgeving. Ook geven we buiten onder het afdak onderwijs aan alle leeftijden. Beginnend bij ABC, rekenen en natuurlijk ook interactief leren door muziek en liedjes.

Free clothing shop

Veel dingen kunnen mensen niet zelf uitkiezen, zoals bijvoorbeeld waar ze wonen en welke maaltijd ze krijgen. Maar wat mooi is: in de freeshop mogen mensen wél zelf kiezen welke kleding ze willen. Op deze plek werken ook ´resident volunteers´ die goed Engels spreken en kunnen helpen met vertalen.

Sewing space   

Inwoners van het kamp kunnen hun kleding projecten brengen bij de ´sewing space´. Hier werken getalenteerde ´resident volunteers´ als kleermakers. Zij zetten zich onvermoeibaar in voor anderen en passen/vermaken kledingstukken waar nodig.

Womans activities

Een plek waar vrouwen en hun kinderen veilig kunnen samenkomen en activiteiten worden georganiseerd voor zowel kinderen en hun begeleiders (ochtend) als alleen vrouwen boven de 14 jaar (middag). Op vrijdagmiddag ontstaat er vaak als vanzelf een feestje met muziek en henna (zie foto).

Hospital rides  

Hospital rides worden georganiseerd vanaf de poort van het kamp naar het ziekenhuis in Vathy. En sinds kort ook naar het gemeentehuis waar pasgeboren baby´s geregistreerd kunnen worden. De enkele route naar vathy is ongeveer 1 uur en 40 minuten te voet (bergafwaarts!).

Warehouse       

Vanaf het warehouse in Athene worden kleding, schoenen en andere artikelen verspreid over de eilanden, waaronder Samos. Een dag werken in het warehouse betekent doorgaans sorteren, inpakken, scannen, schoonmaken en een gezonde dosis tillen.

Veelgestelde vragen

Wat ga jij precies doen?

Sinds december ´25 heb ik voltijd de rol van ´social care´ op me genomen, officieel draagt het de naam Refferals team. Eigenlijk zegt het eerste woord al een beetje wat het hoofddoel hiervan is. Een veilige omgeving bieden waarin we luisteren, mensen opzoeken, er ´zijn´ voor de ander. En vanuit daar kijken we naar welke organisaties binnen en buiten het kamp we mensen kunnen verbinden. Denk hierbij aan bijv. een dokter, psycholoog, advocaat een informatiepunt of een organisatie die voorziet in kleding/voedsel.

Vrijwilligers in het algemeen zijn betrokken en werkzaam in en om verschillende plekken in het kamp; hierbij kun je denken aan eerstelijns (meer praktische) hulp zoals het voorzien van kleding in de freeshop, het uitdelen van spullen maar ook hulp in het ´warehouse´ waar alle materialen liggen opgeslagen en waar dingen gesorteerd/uitgezocht moeten worden. Ook bieden we een voorziening genaamd de Laundry space (enkele wasmachines) voor mensen die last hebben van bijvoorbeeld schruft. Daarnaast doen we bijvoorbeeld ook ritten naar het ziekenhuis in Samos stad/het gemeentehuis voor mensen die daar een afspraak hebben, de zogenaamde ´hospital rides.´

Daarnaast is er veel behoefte aan een omgeving voor het stimuleren en creeeren van een gemeenschap; de zogezegde ´community spaces´. Dit bieden we in de vorm van een Library (bibliotheek) waar we ook ruimte hebben voor onderwijs, een womans community (hier zijn alleen de vrouwen en kinderen welkom en bieden we verschillende activiteiten aan), Sewing space (naairuimte) en activiteiten als Sport, en een mobiele bibliotheek.

Ook mag er in het kamp een fantastische samenwerking zijn met vertalers/kledingmakers/vrijwilligers die zelf woonachtig zijn in het kamp. Zij zijn onmisbaar in hun kennis, kunde en taal en liefdevolle inzet voor hun naaste.

Hoe kan ik je steunen in je werk?

Naast gebed is financiële steun altijd welkom. Met jouw bijdrage kan ik blijven ondersteunen en er voor anderen zijn, elke donatie, groot of klein, helpt. Zie voor meer informatie de pagina gebed en sponsoring.

Wat is Eurorelief?

Eurorelief is een Griekse non-profit, non-governmentele organisatie (NGO).

Vanuit Nederland heb ik een contract met CRR en wordt ik dus vanuit hen uitgezonden. Echter op locatie werken we allemaal onder de organisatie Eurorelief, zij zijn een partnerorganisatie van CRR en hebben toegang tot de kampen op zowel Lesbos als Samos.

Eurorelief is opgericht in 2005 in Athene en stuurde haar eerste team naar Kalamata, Griekenland, als reactie op dodelijke aardbevingen. Daar boden ze hulp door mobiele woningen te leveren en op te zetten voor de slachtoffers. In de jaren daarna zijn er veel meer teams uitgezonden om humanitaire hulp te bieden na verschillende rampen in Griekenland en de omliggende regio.

In september 2015, toen er een enorme toestroom van vluchtelingen en migranten aankwam op de Griekse eilanden in de Egeïsche Zee, begon Eurorelief met haar werk op Lesbos.

Hun eerste taak was het opvangen van vluchtelingenboten bij de vuurtorens van Korakas, waar de meeste mensen aankwamen.

Daarna namen ze het beheer over van het tweede opvangkamp in Skala Sykamnias. Hier verwelkomden ze net aangekomen mensen met thee en een snack, hielpen ze met het uitdelen van kleding en dekens, boden ze onderdak aan vluchtelingen die moesten overnachten en organiseerden ze het vervoer naar het Moria-kamp.

In de winter van 2016 verhuisden ze opnieuw en begonnen ze te werken in de Moria Reception Hotspot, waar ze hun werkzaamheden voortzetten in Moria zelf.

Na de verwoestende branden in Moria op 8 september 2020, hervatten ze hun activiteiten in Mavrovouni, het nieuwe tijdelijke kamp.

In het voorjaar van 2021 werd Eurorelief gevraagd hun ervaring in te zetten bij het nieuw opgerichte CCAC (Closed Controlled Access Center) Zervou op Samos. Zij hielpen bij de verhuizing van het oude kamp, Vathy, naar het nieuwe kamp. Inmiddels zijn ze actief betrokken bij het versterken van de gemeenschap en het verzorgen van de logistieke zaken in het kamp.

Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak, hielpen ze mee met het opzetten van een containerkamp voor Oekraïense vluchtelingen vlakbij Boekarest, Roemenië. Ook stuurden ze enkele vrijwilligers naar de Roemeens-Oekraïense en Pools-Oekraïense grens om daar de lokale noodhulp te ondersteunen.

Van februari tot maart 2023 waren ze met een team actief in de aardbevingsregio Hatay in Turkije. Zij ondersteunden de lokale bevolking waar nodig: hielpen bij voedseluitgifte, zetten tenten en kleine houten huisjes op, deelden honderden dozen met voedsel en hygiëneproducten uit, organiseerden activiteiten voor kinderen in informele kampen en boden een helpende hand waar dat nodig was. Nu Turkije grotendeels uit de noodfase is, onderzoeken zij hoe ze hun bijdrage in de nieuwe situatie kunnen vormgeven.

In 2023, toen overstromingen in centraal Griekenland veel schade aanrichtten en gezinnen dakloos achterlieten, stonden teams wekenlang klaar om hen te ondersteunen met schoonmaakwerk en het uitdelen van hulpgoederen.

Op dit moment bekijkt Eurorelief ook mogelijkheden om hun werk uit te breiden naar Cyprus en het Griekse vasteland.

Uit welke landen komen de vluchtelingen uit het kamp?

Het merendeel van de vluchtelingen in het kamp komt momenteel uit Afghanistan en Sudan. Daarnaast zijn er ook mensen uit Irak, Iran, Syrië, Somalië, Egypte, Ethiopië, Eritrea, Palestina, Yemen, Haïti en een handvol mensen uit Cameroon, Sierra Leone en andere landen.

Wanneer ga je en hoe lang blijf je daar?

Ik ben voor in ieder geval een jaar een overeenkomst aangegaan met CRR om me in te zetten op Samos, na dit jaar kijken we opnieuw of we deze overeenkomst kunnen verlengen, voor hoe lang en op welke plek. Boven deze beslissingen staat God en ik geloof dat Hij in antwoorden en middelen zal voorzien. Hierin stel ik mij in afhankelijkheid van Hem.

Wat is het verschil tussen het kamp op Lesbos en Samos?

Lesbos; Mavrovouni:

Na de grote brand in september 2020 in kamp Moria werd er op Lesbos in korte tijd een nieuw tijdelijk kamp opgebouwd. Sindsdien is er veel veranderd. In de afgelopen jaren heeft het kamp zich stap voor stap ontwikkeld. In Lesbos is het voor vrijwilligers ook toegestaan om in de woonomgeving van mensen te komen en daar bijv. onderwijs te geven. 

In juli 2024 woonden er bijv. miner dan 1000 mensen, verspreid over verschillende soorten onderkomens. Toch schommelen de aantallen voortdurend – in de zomer van 2023 waren het er bijvoorbeeld nog rond de 5000 mensen.

Op Lesbos wordt door Eurorelief ook geholpen met voedseldisstributie en ondersteund bij bouw- en onderhoudsklussen, ook is er een men´s community.

De afgelopen jaren zijn de noden in het kamp wat verschoven. Sinds 2021 ligt de nadruk steeds meer op verbinding en gemeenschapszin. Ze zijn daarom steeds actiever bezig met projecten die bewoners met elkaar in contact brengen en hen de ruimte geven om zelf ook bij te dragen. Elke dag bestaat het team uit zo´n 40 internationale vrijwilligers.

Samos; Zervou:

Het leven en het werk op Samos zijn de afgelopen jaren flink veranderd. In september 2021 werd het nieuwe CCAC-kamp (Closed Controlled Access Center) geopend. In juli 2024 telde het kamp ongeveer 2500 mensen, maar ook dit aantal fluctueerd waarbij er in de wintermaanden geregeld een ernstig tekort aan plekken is waardoor mensen moeten ´wonen´ in oa. toiletruimtes.

Hierboven vindt je de beschrijvingen van een aantal werkzaamheden, allemaal plekken waar mensen niet alleen iets kunnen halen, maar vooral iets kunnen delen.

Op Samos is het niet toegestaan om in de woonomgeving van mensen te komen, onderwijs wordt alleen gegeven in de library of met een ´mobiele variant´ in een andere zone van het kamp. In tegenstelling tot Lesbos is er op Samos ook een naaiatelier. Het team van internationale vrijwilligers is wat kleiner op Samos, zij bestaat dagelijk ongeveer uit 20 vrijwilligers.

Qua uitstraling verschilt Zervou ontzettend van Mavrovouni. Het kamp is op Samos ingericht als controlled access center en ligt op zeer ruime afstand lopen van de stad. Het kamp op Lesbos; Mavrovouni is vanuit een noodbehoefte ontstaan en grenst voor een deel aan de zee wat een rustigere en wat vriendelijkere uitstraling geeft. Zervou is opgedeeld in zones en wordt omgeven door een dubbele rij van hekken met prikkeldraad, met daartussen een weg die gepatrouiieerd wordt. Dit geeft een koude en ijzige uitstraling en dit heeft duidelijk zijn invloed op hoe men zich voelt in het kamp. 

Wat is een ´resident volunteer´?

Een resident volunteer is een inwoner van het kamp die, net als wij, vrijwilliger is voor de organisatie Eurorelief. Onze collega´s dus! Zij kunnen zich op verschillende manieren inzetten en hoeven hiervoor geen diploma te hebben. Sommigen kunnen helpen met vertalen, oa. bij de free clothing shop waar mensen die net aangekomen zijn vaak veel vragen hebben. De resident volunteers in bijvoorbeeld de sewing space zijn in hun land van herkomst vaak kleermaker van beroep geweest of hebben dit tijdens hun reis geleerd. Zij zijn hier echt ontzettend goed in! Resident volunteers mogen ons alleen helpen bij de werkzaamheden binnen het kamp; de library, sewing space, women´s community, en de free clothing shop. Eurorelief vrijwilligers dragen een rood hesje, resident volunteers zijn veelal herkenbaar door hun witte hesje.

Hoe kan ik je tijdens je reis volgen?

Op de pagina contact kun je een link naar polarsteps vinden, hierop hoop ik (in ieder geval maandelijks) updates te geven over de dingen die ik zie en meemaak in het werk en dagelijks leven. Ook is er een whatsapp groep waarin updates gedeeld worden, neem hiervoor contact op met mij of een van de leden van mijn thuisfrontteam.

Aanbevelingen

Wat mij erg heeft geholpen, en nog steeds helpt om een beeld te krijgen van de vluchtelingen problematiek is het lezen van boeken, het kijken van documentaires en films die de situatie schetsen waaruit mensen vluchten of de moeilijkheden die zij onderweg tegenkomen. Om te voorkomen dat mensen hun trauma´s herbeleven vragen we dit hen niet, maar het kan voor jou als vrijwilliger wel helpend zijn om een beeld te hebben van de situatie in een land. Als inwoner van een veilig land beseffen we te weinig wat er gaande is en wat vluchtelingen opgeven voordat zij aan hun reis beginnen naar veiligheid en vrede, of wat zij tijdens deze reis meemaken. Hieronder kun je boeken, documentaires en films vinden die ik je van harte kan aanbevelen.

Tot aan de overkant

In het boek, Tot aan de overkant, laten oud vrijwilligers Annerieke en Marianne mensen aan het woord die leven in het vluchtelingenkamp op Lesbos. Het boek bevat portretten en verhalen van hen die zijn gevlucht en schetst een beeld van de problematiek die er in zoveel landen speelt.

´´Een boek met verhalen van vóór de overkant, tot aan de overkant en daar voorbij, naar de plek waar ze uiteindelijk terecht hopen te komen. ´´

In Hoe migratie echt werkt rekent Hein de Haas af met hardnekkige mythes en laat hij zien dat migratie niet het probleem is, maar vaak juist de uitkomst van vooruitgang.

Hoe migratie echt werkt

Met heldere feiten en scherpe analyses werpt hij een compleet nieuw licht op hoe migratie écht ontstaat, en waarom beleid zo vaak faalt.
Dit boek is onmisbaar voor wie verder wil kijken dan krantenkoppen en het echte verhaal achter migratie wil begrijpen.

Aegean Boat Report

Aegean Boat report is een NGO organisatie die 24/7 bereikbaar is voor vluchtelingen die zich bevinden op zee. Daarnaast delen ze de statistieken over hoeveel vluchtelingen aankomen op de eilanden, en brengen zij onafhankelijke informatie en beelden aan het licht over ´pushbacks´ en geweld in en rondom de Egeïsche zee.

🛟 Boei voor vluchtelingen op zee 🌊 24/7
📱 Beantwoorden van noodoproepen sinds 2017
📊 Onthullen van pushbacks en grensgeweld

Acties en links

Je kunt ook op missiereis met de organisatie Christian Refugee Relief naar Athene, Chios, Lesbos, Samos in Griekenland, of Sarajevo in Bosnië. Vrijwilligers zijn hard nodig! Ook kun je hen financieel steunen. Check hiervoor hun website. 

Denk je na over een vrijwilligersreis dan kun je altijd contact opnemen met de organisatie zelf! Hiernaast ben je ook altijd welkom om mij een berichtje te doen.

Het hele jaar door zamelt CRR kleding en producten in en sorteert deze in hun loods in Nieuw-Lekkerland. Over het hele land zijn inzamelpunten waar je items kunt inleveren, maar ook jij kunt een inzamelpunt worden bij jou in de omgeving of de handen uit de mouwen steken in het logistiek centrum! Check de website van CRR voor meer informatie over welke items ze kunnen gebruiken, hoe je inzamelpunt wordt of hoe je je kunt aanmelden voor de CRR doet groep.

Hiernaast zie je een video die een beeld geeft van wat er meegaat op een transport maar ook hoe lang een transport er over doet. Transporten gaan naar vluchtelingenkampen in Griekenland (zoals op Athene, Chios, Lesbos en Samos) en Bosnië (zoals in Sarajevo). Ook worden er af en toe transporten naar Oekraïne verstuurd.